Karaciğer kanseri, dünya genelinde en sık görülen ve en ölümcül kanser türlerinden biridir. Özellikle hepatoselüler karsinom (HCC) olarak bilinen tipi, karaciğerin primer (birincil) kanseri olup genellikle siroz gibi karaciğer hastalıkları zemininde gelişir. Erken tanı konulduğunda cerrahi tedavi ile yüz güldürücü sonuçlar alınabilmektedir. Bu yazımızda, karaciğer kanserinin belirtilerinden cerrahi tedavi seçeneklerine kadar tüm önemli noktaları ele aldık.

Karaciğer Kanseri Nedir?

Karaciğer kanseri, karaciğerde kontrolsüz hücre büyümesi sonucu oluşan kötü huylu tümörlerdir. Kanser ya doğrudan karaciğerden kaynaklanabilir (primer) ya da başka bir organdan karaciğere yayılabilir (metastatik). En sık görülen primer karaciğer kanseri türü hepatoselüler karsinom (HCC)’dur.

Kimler Risk Altında?

Karaciğer kanseri gelişme riski, şu durumlarda artar:

  • Kronik hepatit B veya C enfeksiyonu

  • Alkolik karaciğer hastalığı ve alkole bağlı siroz

  • Karaciğer yağlanması (NAFLD)

  • Aflatoksin gibi toksik maddelere maruz kalma

  • Ailede karaciğer kanseri öyküsü

Belirtiler Nelerdir?

Erken evrelerde karaciğer kanseri çoğu zaman belirti vermez. Ancak hastalık ilerledikçe şu belirtiler ortaya çıkabilir:

  • Karın sağ üst kısmında ağrı veya şişlik

  • İştahsızlık, kilo kaybı

  • Bulantı, halsizlik

  • Sarılık (göz aklarında ve ciltte sararma)

  • Karında sıvı birikimi (asit)

Bu belirtiler başka hastalıklarla da karıştırılabileceği için, özellikle risk grubundaki kişilerin düzenli kontrolleri büyük önem taşır.

Tanı Nasıl Konulur?

Tanı koymak için kullanılan yöntemler şunlardır:

  • Ultrasonografi, BT (Bilgisayarlı Tomografi) ve MR görüntüleme

  • Kan testleri (özellikle AFP – alfa-fetoprotein düzeyi)

  • Gerekirse biyopsi ile dokunun incelenmesi

Karaciğer Kanserinde Cerrahi Tedavi Seçenekleri

Cerrahi tedavi, hastalığın erken evresinde ve karaciğer fonksiyonlarının iyi olduğu durumlarda en etkili yöntemlerden biridir.

1. Karaciğer Rezeksiyonu (Tümörün çıkarılması)

Karaciğerin kanserli kısmının cerrahi olarak çıkarılması işlemidir. Bu yöntemde geride kalan karaciğer dokusunun yeterli fonksiyonda olması gerekir.
Kimler için uygundur?

  • Tek odaklı tümörü olan

  • Sirozu ileri düzeyde olmayan

  • Karaciğer rezervi iyi olan hastalar

2. Karaciğer Nakli (Transplantasyon)

Karaciğerin tamamının çıkarılarak sağlıklı bir donör karaciğeri ile değiştirilmesidir. Özellikle tümörü Milan kriterlerine uyan hastalarda (örneğin tek tümör ≤5 cm ya da 3 tümör ≤3 cm) oldukça başarılı sonuçlar verir.
Avantajı: Hem tümörü hem de altta yatan karaciğer hastalığını ortadan kaldırır.

Cerrahi Dışı Alternatifler Nelerdir?

Cerrahiye uygun olmayan hastalarda şu tedaviler gündeme gelebilir:

  • Radyofrekans ablasyon (RFA)

  • Transarteriyel kemoembolizasyon (TACE)

  • Hedefe yönelik tedaviler (ör. sorafenib, lenvatinib)

  • İmmünoterapi (checkpoint inhibitörleri)

Ameliyat Sonrası Süreç

Cerrahi sonrası hastalar genellikle 1-2 hafta içinde taburcu edilir. Karaciğer hızlı yenilenen bir organ olduğundan, doğru beslenme ve karaciğeri yormayan bir yaşam tarzı önemlidir. Ameliyat sonrası takipte düzenli görüntüleme ve kan testleriyle hastalığın nüks edip etmediği kontrol edilir.

Sonuç

Karaciğer kanseri, erken evrede tanı konulduğunda cerrahi yöntemlerle tedavi edilebilen ciddi bir hastalıktır. Risk faktörlerine sahipseniz düzenli kontrollerinizi yaptırmanız ve karaciğer sağlığınızı koruyacak yaşam alışkanlıklarını benimsemeniz büyük önem taşır. Unutmayın, erken teşhis hayat kurtarır.